یماری عروق محیطی (PAD)
بیماری عروق محیطی یکی از عوارض دیابت است و زمانی رخ می‌دهد که عروق محیطی در بدن فرد دیابتی به دنبال عدم کنترل قند خون آسیب ببینند. این آسیب‌ها می‌توانند منجر به مسدود شدن یا تنگی عروق شوند و به دنبال این اتفاق، خون رسانی به اعضای بدن کاهش می‌یابد. بیماری عروق محیطی از هر 3 فرد مبتلا به دیابت که سن بالاتر از 50 سال دارند، یک نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دیابت و آسیب به عروق بدن
عروق یا رگ‌ها ساختارهای لوله مانندی هستند که در سرتاسر بدن وجود دارند و وظیفه خون‌رسانی به اعضا و بافت‌های مختلف بدن را بر عهده دارند. سلول‌های بدن از طریق رگ‌های خونی مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند. قند خون بالا و کنترل نشده به مرور زمان به عروق مختلف بدن فرد مبتلا به دیابت آسیب می‌رساند و منجر به تنگی عروق می‌شود. این عارضه در عروق کوچک و بزرگ بدن ممکن است اتفاق بیافتد اما عروق کوچک و محیطی چون دیواره نازک‌تری دارند نسبت به آسیب حساس‌تر هستند. با آسیب دیواره عروق، خون‌رسانی به بافت‌ها مختل می‌شود و در نتیجه عملکرد اعضای بدن می‌تواند تحت تاثیر قرار گیرد. بیماری عروق محیطی ازجمله عوارضی است که حتی در افراد مبتلا به پیش‌دیابت دیده می‌شود.
در کنار عدم کنترل قند خون عوامل دیگری نیز خطر ابتلای فرد دیابتی به بیماری عروق محیطی را افزایش می‌دهند ازجمله:
– مصرف سیگار و سایر دخانیات
– فشار خون بالا
– کلسترول بالا
– اضافه وزن
– سابقه بیماری‌های قلب و عروق
بیماری عروق محیطی عامل بروز بسیاری از عوارض دیابت است، مثل زخم پای دیابتی، نفروپاتی (آسیب به کلیه ها)، رتینوپاتی (آسیب به چشم) و غیره. برای مثال در فردی که دچار نوروپاتی محیطی است و احتمال آسیب به پاها و زخم شدن آن‌ها زیاد است، بیماری عروق محیطی می‌تواند باعث اختلال در خون رسانی به پاها شود و در صورت ایجاد زخم عواقبی مثل نرسیدن آنتی‌بیوتیک‌ها، اکسیژن و مواد غذایی به محل زخم و در نتیجه عدم بهبود آن را به دنبال دارد. همین مسئله می‌تواند آسیب‌های کوچک و جزئی را به زخم‌های جدی و بزرگ‌تر تبدیل کند.
علائم بیماری عروق محیطی یا PAD چیست؟
متأسفانه بیماری عروق محیطی در بسیاری از افراد مبتلا بدون علامت است. اما در صورتی که در فرد علامتی ایجاد شود می‌تواند از موارد زیر باشد:
– گرفتگی عضلات ساق پا به هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها
– بی‌حسی یا احساس سرما در پاها
– رنگ پریدگی یا رنگ آبی در انگشتان
– ریزش موی پاها و ساق پا
– تاخیر در بهبود زخم‌ها و آسیب‌ها
بیماری عروق محیطی چطور تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص بیماری عروق محیطی یا PAD معایناتی صورت می‌گیرد که مرسوم‌ترین آن‌ها تست ABI است. در صورتی که نتیجه تست ABI نشان دهد که احتمال بیماری عروق محیطی وجود دارد، معاینات دیگری از جمله عکسبرداری از عروق ممکن است انجام گیرد. این معاینات در مقالات بعدی توضیح داده خواهد شد.