علل پرکاری تیروئید
– بیماری گریوز
– عملکرد آدنوم (ندول گرم) و گواتر سمی
– مصرف بیش از حد هورمون های تیروئید
– ترشح غیرطبیعی هورمون TSH (هورمون تحریک کننده تیروئید)
– تیروئیدیت (التهاب غده تیروئید)
– مصرف بیش از اندازه ید
?بیماری گریوز
گریوز یکی از شایع ترین علل پرکاری تیروئید می باشد (تصویر کناری). این بیماری ارثی است.
در این بیماری، کنترل طبیعی غده تیروئید توسط هورمون TSH غده هیپوفیز وجود ندارد.
عوامل تشدیدکننده این بیماری عبارتند از: استرس، سیگار، پرتودرمانی گردن، داروها و عفونت ها مثل ویروس ها.
تشخیص این بیماری توسط پزشکی هسته ای، اسکن تیروئید و آزمایش خون صورت می گیرد.
بیماری گریوز ممکن است همراه با بیماری چشمی (افتالموپاتی گریوز) و ضایعت پوستی (درموپاتی) باشد.
?عملکرد آدنوم (ندول گرم) و گواتر سمی
غده تیروئید همانند دیگر قسمت های بدن در اثر گذشت زمان، دارای برآمدگی هایی می شود.
در بیشتر موارد این برآمدگی ها، هورمون های تیروئید را تولید نمی کنند و در نتیجه نیازی به درمان آنها نیست.
برخی مواقع، یک ندول یا گره ممکن است به طور مستقل عمل کند، به این معنا که آن گره نیازی به تحریک غده هیپوفیز ندارد و به طور مستقل هورمون های تیروئید را تولید می کند.
اگر گره ها بزرگ تر از سه سانتیمتر باشند، این اتفاق رخ می دهد و به نام عملکرد ندول ها خوانده می شود.
اگر بیشتر از یک عملکرد ندول وجود داشته باشد، گواتر سمی بوجود می آید.
عملکرد ندول ها توسط اسکن تیروئید قابل تشخیص می باشند.
?مصرف بیش از اندازه هورمون های تیروئید
مصرف بیش از اندازه داروهای حاوی هورمون های تیروئید نیز از علل شایع پرکاری تیروئید است.
هنگامی که بیمارانی که از داروهای تیروئیدی استفاده می کنند، اگر به طور مرتب توسط پزشک معاینه نشوند، مقادیر بیش از حد هورمون های تیروئید را در بدن انباشته می کنند.
دیگر افراد ممکن است برای افزایش وزن، از این داروها استفاده کنند.
در اسکن تیروئید با برداشت کم ید رادیواکتیو، این بیماران شناسایی می شوند.
?ترشح غیرطبیعی TSH
وجود تومور در غده هیپوفیز باعث ترشح غیرطبیعی TSH (هورمون محرکه تیروئید) و تولید بیش از حد هورمون های تیروئید می شود.
این وضعیت به ندرت رخ می دهد و می تواند با دیگر اختلالات غده هیپوفیز همراه باشد.
براش تشخیص این اختلال، پزشک متخصص غدد با انجام آزمایشاتی، آزادشدن TSH را بررسی می کند.
غده تیروئید برای ساخت هورمون های تیروئید به ید نیاز دارد. افزایش مقدار ید باعث پرکاری تیروئید خواهد شد
?تیروئیدیت (التهاب غده تیروئید)
این عارضه ممکن است بعد از یک بیماری ویروسی رخ دهد. این عارضه با تب و گلودرد و درد در هنگام بلع غذا همراه است. در این بیماری، غده تیروئید به لمس حساس است.گردن درد نیز ممکن است وجود داشته باشد.
التهاب غده تیروئید با تجمع گلبول های سفید (لنفوسیت ها) نیز ممکن است رخ دهد که به نام تیروئیدیت لنفوسیتیک خوانده می شود.
در هر دوی این التهابات، میزان هورمون های تیروئید خون زیاد می شوند.
بعد از بارداری و زایمان، تیروئیدیت لنفوسیتیک شایع است.
در این موارد، مرجله پرکاری تیروئید برای 4 تا 12 هفته طول می کشد و به دنبال آن مرحله کم کاری تیروئید تا شش ماه طول می کشد.
در بیشتر زنان مبتلا، عملکرد تیروئید مجددا طبیعی خواهد شد.
تیروئیدیت توسط اسکن تیروئید قابل شناسایی است.
?مصرف بیش از اندازه ید
غده تیروئید برای ساخت هورمون های تیروئید به عنصر ید نیاز دارد. افزایش مقدار ید باعث پرکاری تیروئید خواهد شد.
معمولا در بیمارانی که دارای غده تیروئید غیرطبیعی می باشند، پرکاری تیروئید ناشی از ید دیده می شود.
دارویی از قبیل آمیودارون (Cordarone) که برای درمان مشکلات قلبی تجویز می شود، دارای مقدار زیادی ید است و می تواند عملکرد طبیعی غده تیروئید را مختل کند.
?علائم پرکاری تیروئید
– زیاد عرق کردن
– عدم تحمل گرما
– افزایش حرکات روده
– لرزش
– عصبی بودن و آشفته بودن
– تپش قلب
– کاهش وزن
– خستگی
– کاهش تمرکز
– بی نظمی در عادت ماهیانه
– خونریزی کم در عادت ماهیانه
معمولا علائم وابسته به افزایش میزان سوخت و ساز بدن می باشند.
در افراد مسن، بی نظمی ضربان قلب و نابسامانی قلب رخ می دهد.
در موارد شدیدتر، پرکاری تیروئید درمان نشده ممکن است موجب طوفان تیروئیدی شود.
طوفان تیروئیدی دارای علائم: افزایش فشار خون، تب و نابسامانی قلب می باشد و تغییرات روحی از قبیل: گیجی و هذیان گویی نیز ممکن است رخ دهد.